Năm 1997, Reed Hastings phải trả khoản phí 40 USD quá hạn thuê DVD từ hệ thống Blockbuster. Từ trải nghiệm này, ông nung nấu ý định thành lập một công ty cho thuê DVD qua thư tín, kết quả là sự ra đời của Netflix. Vào đầu thế kỷ 21, vị CEO lập dị này cảm nhận được sự bùng nổ của Internet trên toàn thế giới. Với tầm nhìn của mình, ông đã chuyển hướng kinh doanh của Netflix sang lĩnh vực truyền hình trực tuyến.
Cuộc cách mạng về truyền hình
Vượt qua những khó khăn trong hai năm trước đó, vào năm 2013, Netflix tạo một cuộc cách mạng trong lĩnh vực truyền hình với series House of Cards. Thay vì được trình chiếu hàng tuần trên các đài, 13 tập phim được ra mắt trọn vẹn trong cùng một ngày. Với tài năng diễn xuất của nam tài tử kỳ cựu Kevin Spacey, House of Cards đã trở thành series ăn khách và hiện kéo dài đến mùa thứ ba, mở đường cho những loạt phim khác như Orange is the New Black hay Marco Polo.
Năm 2014, Netflix bất ngờ công bố sự hợp tác với một kẻ thức thời khác, Marvel Studios. Sau thành công của The Avengers trên màn ảnh rộng, Marvel mạnh dạn lấn sân sang lĩnh vực truyền hình, song sản phẩm đầu tay của họ là Agents of S.H.I.E.L.D. lại không được như kỳ vọng. Để thay đổi chiến lược, hãng quyết định phát hành loạt phim Daredevil qua kênh Netflix, và ngay lập tức đón nhận không ngớt lời khen từ các nhà phê bình.
Chiêu thức phát hành “trọn gói” của Netflix ngày càng thể hiện rõ sự ưu việt so với phương pháp truyền thống. Giờ đây, khán giả có thể xem trọn vẹn cả mùa, thay vì dài cổ chờ đợi hàng tuần. Yếu tố linh động thì càng không phải bàn cãi, mọi người có thể xem bất cứ lúc nào, thay vì phải cố định theo khung giờ của truyền hình. Đối với các phim truyền hình, “kẻ thù” lớn nhất của nhà đài là sự tụt giảm ratings qua mỗi tuần. Chính vì vậy, người làm phim phải liên tục cài cắm yếu tố bất ngờ hay những tình tiết kiểu “ngàn cân treo sợi tóc” vào cuối mỗi tập. Nhịp phim thì phải nhanh, vội vã, nhiều khi khiến người xem không theo kịp.
Cách phát hành của Netflix giúp tránh được lối mòn này. Tất cả những tập phim đã có sẵn ở đó, không cần phải “tung chiêu” câu kéo, chính chất lượng sẽ quyết định số người xem. Với House of Cards, nhà làm phim David Fincher thỏa sức tung hoành trong việc xây dựng một thế giới chính trị đầy toan tính, lừa lọc. Với Daredevil, phong cách trau chuốt được thể hiện rõ trong từng góc quay, từng cảnh chiến đấu, tiêu biểu như cú máy dài đến hơn 3 phút trong cuối tập 2 đã tiệm cận chất lượng của một phim điện ảnh.
Với những ưu thế đó, sự vượt trội của Netflix là điều tất yếu. Đầu tháng mười năm nay, công ty này thông báo đã có đến hơn 69,17 triệu người theo dõi trên 40 quốc gia, hoàn toàn đánh bại các hãng truyền hình cáp truyền thống ở Mỹ. Với việc nối dài những loạt phim cũ, tiếp quản mùa thứ ba của series hấp dẫn Black Mirror, và ra mắt những sản phẩm mới của Marvel như Jessica Jones, Luke Cage, Iron Fist và The Defenders, địa vị của Netflix trong lĩnh vực phim truyền hình sẽ ngày càng vững chắc.
"Jessica Jones" vừa ra mắt đã nhận được phản hồi tích cực từ phía fan hâm mộ
Chân rết của Netflix giờ đây vươn tới cả châu Á. Theo tờ Korea Times, đại diện nhà sản xuất của series có rating khủng Yongpal (Thiên tài lang băm) đang trong giai đoạn đàm phán hợp đồng với Netflix để làm lại phiên bản Mỹ. Hãng này cũng mạnh tay cấp cho đạo diễn của Snowpiercer là Bong Joon-Ho 50 triệu để thực hiện một phim mới, có sự tham gia của các ngôi sao Jake Gyllenhaal, Tilda Swinton, Paul Dano và Bill Nighy.
Phim truyền hình ăn khách "Yongpal" của Hàn Quốc sẽ được làm lại
“Kẻ phá bĩnh” nền điện ảnh?
Không dừng lại ở đó, Netflix còn nuôi tham vọng tấn công vào lĩnh vực điện ảnh. Bộ phim đầu tiên do hãng bỏ tiền sản xuất là Beasts of No Nation có chất lượng chuyên môn tốt, nhưng lại gây tranh cãi dữ dội trong giới phát hành phim. Lý do là vì phim ra mắt song song trên Netflix cùng lúc với các rạp ở Mỹ, và càng rắc rối hơn khi Netflix thật ra chỉ muốn chiếu rạp cho có lệ, để phim đủ tiêu chuẩn tranh Oscar.
Theo truyền thống, các phim điện ảnh phải chiếu tại rạp trong 90 ngày trước khi xuất hiện trên các phương tiện như DVD hay truyền hình. Doanh thu tại rạp sẽ được chia cho cả hãng phim và rạp, và đó cũng là nguồn sống của rạp phim. Việc một bộ phim chiếu trực tuyến cùng lúc với ra rạp sẽ phá vỡ hoàn toàn mô hình này.
Cuộc cách mạng của Netflix khó ảnh hưởng đến các phim bom tấn, khi người xem có vẻ vẫn thích trải nghiệm ở rạp với màn hình lớn. Nhưng nó hoàn toàn có thể hủy diệt doanh số của các tác phẩm vừa và nhỏ. Đầu tháng này, danh hài Adam Sandler đã ký hợp đồng phát hành độc quyền 4 phim tiếp theo của anh trên Netflix. Nếu các phim này cũng trình chiếu ở rạp cùng ngày với trên mạng, chắc chắn sẽ có không ít khán giả chọn cách xem ở nhà.
Trailer của "The Ridculous Six" - sản phẩm hài mới của Adam Sandler
Đầu năm nay, các chuỗi rạp ở Mỹ như AMC, Regal hay Cinemark đều đã tẩy chay Beasts of No Nation. Patrick Corcoran, phó chủ tịch của Hiệp hội Chủ rạp Quốc gia, chỉ trích: "Netflix không nghiêm túc về việc chiếu phim ở rạp. Họ chẳng có cam kết thực sự nào". Ông cũng cho rằng những phim chiếu rạp có một thứ tinh hoa riêng, đó là việc khán giả phải rời nhà để thưởng thức chúng, và việc xem phim trên Internet sẽ giết chết điều đó. Nhà phân tích Phil Contrino của BoxOffice thì cho rằng: "Đây không phải không gian bình đẳng".
Thái độ của các chủ rạp đã cho thấy rõ sự lo lắng của họ trước sự bành trướng của Netflix. Các hãng sản xuất phim cho đến giờ vẫn giữ thái độ trung lập, nhưng về cơ bản là họ cũng đang bị ràng buộc với Netflix. Kênh này hiện có làm ăn với Disney, DreamWorks Animation, và Twentieth Century Fox Television, cũng như hợp đồng phát hành phim độc quyền của Weinstein Company, hãng phim nổi tiếng với biệt tài vận động hành lang ở Oscar.
Trailer của "Beast of No Nation"
Dù sao đi nữa, Beasts of No Nation chỉ là phát đạn đầu tiên, trận chiến giữa truyền hình trực tuyến và các rạp sẽ còn leo thang trong những năm tới. Trong đó, phản ứng của khán giả với Ngọa Hổ Tàng Long 2 của Netflix vào năm sau sẽ là liều thuốc thử thật sự cho mô hình của hãng này. Nếu khán giả thật sự chấp nhận xem một phim nhiều kỹ xảo tại nhà, sẽ không còn gì ngăn cản Reed Hastings cùng các cộng sự bật đèn xanh cho các dự án tiếp theo.
Theo Kenh14 / Trí Thức Trẻ